Академик Е. А. Бөкетов атындағы Қарағанды Мемлекеттік Университеті жанындағы Сарыарқа археологиялық институтының археологы, ғылыми қызметкері, жоғарғы Тобылдың Лисаков тарих және мәдениет мұражайының кураторы, «Ұлытау» ұлттық тарихи-мәдени және табиғи қорық-мұражайының ғылыми қызметкері. 1986 жылдан бастап Лисаков аймағының қола дәуірінің археологиялық ескерткіштерін зерттейді. Оның ғылыми қызығушылықтары: салт-дәстүрлер мен әдет-ғұрыптар, Еуразия даласындағы ежелгі тұрғындарының костюмі, Алтын Орда діни ғибадатханалары.

100-ден астам мақала мен алты монографияның авторы.  Өз қызметінде өткен мәдени мұраны сақтау мәселелеріне көп көңіл бөледі.

 Ол шетелдік әріптестерімен бірлескен ғылыми жобаларда жұмыс істеді: University of Exeter, Great Britain (2006-2008); University of Arizona, USA (2007-2008).  Қостанай облыстық Меценаттар клубының «Қазына» сыйлығының лауреаты, Қазақстан Республикасының Еңбек сіңірген мәдениет қызметкері, академик Е А. Бөкетов атындағы ҚарМУ-дың еңбек сіңірген ғылыми қызметкері. Грант бағдарламасына қатысушы: Oxford Hospitality Scheme, Great Britain (2004)); United Nations Institute for Training and Research (UNITAR), Hiroshima, Japan (2005); Agnese N. Haury Visiting Scholar at Laboratory of Tree–Ring Research, University of Arizona, USA (2008); Cultural Heritage Preservation, The Institute of International Education, USA (2009).

Усманова Эмма Радиковна, 1958 жылы 28 қыркүйекте Қарағанды қаласында шахтерлер отбасында дүниеге келген. Анасы-Рафиля Лутфулловна Хуснуллина-кәсіби тарихшы және Ежелгі әлем тарихы бойынша маманы, мамандықты таңдауға үлкен ықпал етті. Бірінші археологиялық экспедиция-бұл 1970 жыл, Мәскеу қаласы, пионерлер мен оқушылар сарайы жанындағы археологиялық үйірмесі. 1973 жылдан бастап Қарағанды пионерлер мен оқушылар сарайы жанындағы Жас археолог үйірмесіне қатысты. Үйірме жетекшісі-белгілі археолог Г.Б. Зданович. 1975 жылы Қарағанды мемлекеттік университетіне оқуға түсті. Е. А. Бөкетов атындағы ҚарМУ тарих факультетіне археология сабағын жалғастырды. 1980 жылы оны бітірді. 1980 жылдан 1981 жылға дейін Крещенов ауылының мектебінде жұмыс істеді (Қарағанды облысы Осакаров ауданы). 1981-1984 жылдары Жезқазған облыстық тарихи-өлкетану мұражайының ғылыми қызметкері.

Қаланың мәдени даму міндеттерін шешуге үлкен ықпал еткен кәсіби қызметтегі жоғары шеберлігі үшін Э.Р. Усмановаға «Лисаков қаласының Құрметті азаматы» атағы берілді. Лисаков қалалық мәслихатының 1994 жылғы 16 тамыздағы №6 шешімі.

* «Бұл есімдерді ұмытпаймыз» құжаттар мен материалдар жинағы.   А.Я. Ильницкийдің жалпы редакциясы. Қостанай: Костанайский баспа үйі, 2009, 23б.

2016 жылғы 3 тамыздағы «Мен қалама сенемін» «Акцент» ЛТВ бағдарламасының шығарылымы

Білімі

Зерттеу және кәсіби қызметі

1986-бүгінгі күнге дейін Сарыарқа археологиялық институты, археология және этнография мұражайы, Е.А. Букетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті

Жетекші маман, оқыту курсы: «Археологиялық мұраны консервациялау және мұражайландыру»

1986-бүгінгі күнге дейін Лисаков Жоғарғы Тобылдың тарихы мен мәдениеті мұражайы, Лисаков, Қостанай обл.

Қола дәуірінің және ерте темір дәуірінің ескерткіштерін зерттеу жөніндегі бағдарламалардың жетекшісі, Лисаков археологиялық экспедициясының бастығы

2007-бүгінгі күнге дейін «Ұлытау» ұлттық тарихи-мәдени және табиғи қорық-мұражайы. Ұлытау тарихи-мәдени ландшафтарын зерттеу жөніндегі бағдарламалардың жетекшісі

Мұражай, көрме және жобалау қызметі

2018 – 2020-Тур Хейердал атындағы «Desht-Thor» халықаралық ежелгі технологиялар және мәдени коммуникациялар фестивалінің авторы және ұйымдастырушысы

2016 – 2017-жаңа экспозицияның авторы: «Ұлытау» ұлттық тарихи-мәдени және табиғи мұражай-қорығының дизайны, фотосуреті, ғылыми тұжырымдамасы

2014 – 2016-Лисаков Жоғарғы Тобылдың тарихы мен мәдениеті мұражайының жаңа экспозициясының авторы: дизайн, фотосурет, ғылыми тұжырымдама  

2006 қараша – «Екі құрлықтың көшпенділері» көрмесінің ҚР-дағы Франция Елшілігімен бірге кураторы

2006 қыркүйек – «Оңтүстік полюс» жобасы, Сорос – Қырғызстан Қоры бірлесіп

2006 – «Еуразияға дейінгі тарихи далада жылқы өсіру және доместикациясы» жобасы (ҚарМУ және Экстер қаласының университеті, Ұлыбритания).

2005 маусым – «Біз бір этностанбыз» жобасы, Сорос – Қырғызстан Қоры бірлесіп

2001 – Жоғарғы Тобылдың Лисаков тарихы мен мәдениеті мұражайы экспозициясының авторы

2000 – «Орта Азия халықтарының діндерінің тарихы» экспозициясының авторы, Ош қаласы, Сүлеймен-Тоо үңгір кешені.

1983-Жезқазған археологиялық-тарихи мұражайы экспозициясының авторы

Далалық археологиялық зерттеулері

2012 – 2017-Ұлытау тарихи-мәдени ландшафтының мәдени кешендері

1985-бүгінгі күнге дейін Лисаков аймағының археологиялық ескерткіштер кешені

2005 – 2006 жж. Талдысай шатқалындағы археологиялық ескерткіштер кешені, Қарағанды облысы

1980-1985 жж. Археологиялық ескерткіштер кешені Жезді, Жаныарқы аудандары, Жезқазған обл.

Тренингтерге, конференцияларға және семинарларға қатысулары

2016-2019 – «Сән және дизайн» конференциясының тұрақты қатысушысы, Санкт-Петербург

2019-Ресей академиялық археологиясының 100 жылдығына арналған «Еуразия көшпелі империялары археологиялық және пәнаралық зерттеулер аясындағы» Еуразиялық далалар археологиясының IV халықаралық конгресі, Улан-Удэ.

2018-«Халық ойындары және олармен байланысты рәсімдер мен әдет-ғұрыптар Алтай әлеміндегі» 61-ші халықаралық Алтай конференциясы, Бішкек, Қырғыз Республикасы

2018-халықаралық семинар «Гендер трансформациясы», наурыз 2018, Киль, Германия,

2015, 2016 – 2018 – Еуропалық археологиялық қауымдастық сессияларына қатысу. Стамбул, Вильнюс, Маастрихт, Барселона

2005-мәдениет ескерткіштерін консервациялау және менеджмент бойынша семинар, Хиросима, Жапония

2005-аз ұлттардың көші-қоны және интеграциясы мәселелері жөніндегі ЕҚЫҰ-ның VIII сессиясы, Прага

2004-Ұлыбритания, Оксфорд, археология және өнер тарихы мәселелері бойынша зерттеу зертханасы; Экстер қаласының Университеті, Археология департаменті: «Андронов мәдениетінің жерлеу рәсімі».

2004 – АҚШ, Питтсбург, Университет, өнер тарихы және сәулет департаменті: «Қола дәуірінің мәдениеті».

2003-Ресей, XVI Орал Халықаралық конференциясы, Пермь: «Жерлеу рәсімі контексіндегі Храм-қорған».

2000-Қырғызстан, Ош, «Шығыс мәдени Генезис контекстіндегі Ош» халықаралық конференциясы: ОШ қонысы-профаннды және сакральды кеңістік.

1999-Ресей, Челябі, «б. з. д. III-II мыңжылдықтағы Орталық Еуразияның кешенді қоғамдары» Халықаралық конференциясы: жерлеу салтындағы әлемдік ағаш архетипі»

1997-Венгрия, Будапешт, Университет, Азия және Солтүстік Африка елдерінің халықаралық конгресі: «Қола дәуіріндегі костюмнің символдық мәні»

1996-Венгрия, Сегед, Университет, жыл сайынғы алтаистика бойынша конференция: «Қола дәуіріндегі әйелдердің бас киімі»

Ақпараттық сайттар

https://history1752.su/project/e_usmanova  Э.Р. Усманованың негізгі қызметі: фотосуреттер, мақалалар, жобалар 

https://karsu.academia.edu/UsmanovaEmma Э.Р. Усманованың еркін пайдалану үшін жарияланымдары Фейсбук Эмма Усманова